بیماری اسال ویروسی گاو/بیماری مخاطی(BVD-MD)

جمعه 93/2/26 , 9:53 ص

نظر به مشاهد و تایید بیماری اسهال ویروسی توسط برخی از همکاران و تاکید ایشان بر ارائه آن در وبلاگ خلاصه ای از بیماری را برای دوستان و سروران گرامی تقدیم می نمایم. دوستان می توانند برای دریافت مقاله مرجع به لینک PDF زیر مراجعه فرمایند.

نشانه های بالینی

ویروس اسهال ویروسی گاو(BVDV) می تواند به پنج شکل بالینی تظاهر بیماری زایی داشته باشد که این امر سبب دشواری تشخیص این بیماری می شود. آلوده شدن گاوهای آبستن سالمی که تاکنون در مواجه با ویروس نبوده اند خطر آلوده شدن جنین را در پی دارد که می تواند به مرگ اولیه جنینی ، سقط یا نقص های مادر زادی و تظاهرات عصبی ختم گردد.

اگر دامهای آبستن مابین روز 90 تا 120 آبستنی در معرض ویروس قرار گیرند گوساله های متولد شده در برابر ویروس تحمل ایمنیتی داشته بطوری که اصطلاحاً این نوع گوساله ها را آلوده پایدار (Persistently infected=PI) نامند. گوساله ها PI به لحاظ بالینی تظاهری عادی داشته ، آلایش خونی پیوسته ای به ویروس دارند (غالباً در تمامی دوره حیات) و مقادیر فراوانی ویروس را اشاعه می دهند.

پنج شکل بالینی ناشی از ویروس اسهال ویروسی گاو عبارتند از:

اسهال ویروسی حاد، اسهال ویروسی به شدت حاد ، اسهال ویروسی خونریزی دهنده، بیماری تنفسی گاو-عفونت حاداسهال ویروسی گاو ، و عفونت حاد اسهال ویروسی گاو -تضعیف ایمنی . جدول زیر خلاصه ای است از تظاهرات بالینی اسهال ویروسی گاو می باشد.

شکل حاد بیماری در دامهای غیر آبستن
گروه بیماری	تظاهرات بالینی
شکل حاد/ غیر علامتی	تب خفیف ، کاهش تعداد گویچه های سفید خونی، دگرش سرمی به ویروس اسهال ویروسی گاو، آلایش کوتاه مدت خونی به ویروس ، انتشار کوتاه مدت ویروس
شکل حاد /علامتی	تب، کاهش تعداد گویچه های سفید خونی، افسردگی، بی اشتهایی، ترشحات بینی چشمی، ضایعات دهانی، اسهال ، کاهش تولید شیر ، آلایش کوتاه مدت خونی به ویروس(15 روز)، انتشار کوتاه مدت ویروس.
شکل به شدت حاد	با دوره ای فوق حادهمراه با تب ، پنومونی، مرگ ناگهانی(با تلفات 10 تا 15 درصدی) بوده که ملازم با ویروسی از اعقاب نوع دوم می باشد.
اختلال تنفسی حاد /گاوی	تب، پنومونی، بی اشتهایی،دوره درمان طولانی. مرگ دامها ناشی از عفونت های ثانویه با پاستورلا مولتیسیدا، مانهایمیا همولیتیکا، مایکوپلاسما بویس می باشد که عوامل فوق سبب پیچیده شدن روند بیماری می شوند.
بیماری حاد/مزمن متعاقب آلودگی پایدار: بیماری مخاطی
بیماری مخاطی	در گوساله های 6 تا 18 ماهه ای که دارای آلودگی پایدار هستند و بنابر این تحمل ایمنیتی در برابر شکل غیر بیماری زای ویروس(Noncytopathic=ncp) را دارند ایجاد می شود . این گوساله ها ممکن است به لحاظ بالینی عادی بوده ولی متعاقب فوق عفونتی با ویروس همسان اسهال ویروسی گاو یا جهش ژنتیکی گونه غیر بیماری زا به گونه بیماری زا(Cytopathic=cp) تبدیل شده یا با واسطه مایه کوبی با سویه تخفیف حدت یافته ویروس مشابه با ویروس ncp در عفونت پایدارمی توانند به ایجاد یکی از دو شکل بیماری مخاطی که ذیلاً توصیف می شوند منجر شوند.
بیماری مخاطی حاد	این شکل از بیماری با واسطه شروع نشانه های بالینی در طی 10 تا 14 روز پس از آلودگی مشخص می شود. نشانه های بیماری عبارتند از تب ، بی اشتهایی، پر تپندگی قلبی، تنفس تند، کاهش تولید شیر، و اسهال آبکی. اسهال غالباً با حضور تراشه های مخاطی، قالب های فیبرینی و بوی متعفن مشخص می گردد.ممکن است تخریش ها و زخمهایی بر روی زبان، کام و لثه ها وجود داشته در حالی که تخریش های بافت پوششی ممکن است در نواحی بین انگشتی ، نوار تاجی ، سر پستانک ، فرج و حشفه چشمگیر باشند. دیگر نشانه های بالینی ممکن است شامل ترشح بینی چشمی، کدورت قرنیه، افزایش بزاق ، کاهش نشخوار و نفخ باشند. گاوهای مبتلا به شکل حاد بیماری مخاطی بطور پیش رونده ای کم آب شده و معمولاً در طی 3 تا 10 روز تلف می گردند. اگر چه نرخ تلفات حدودا نزدیک 100 درصد است تعداد اندکی از دامها ممکن است زنده مانده ولی غالباً به شکل مزمن بیماری مبتلا می شوند.
بیماری مخاطی مزمن	شکل مزمن بیماری مخاطی متعاقب شکل حاد بیماری تظاهر می نماید. دامهای مبتلا ضعیف بوده و ممکن است اسهال گذرا ، نفخ مزمن، اشتهای کم، و افت وزن داشته باشند.ترشح چشمی بینی عموماً دیده می شود. گاوهای مبتلا به شکل مزمن ندرتاً زنده مانده یا به دلیل لاغری و عدم کارآیی یا مرک ناشی از ضعف شدید حذف می گردند .
گوساله ای با آلودگی پایدار


تصاویر پس از مرگ از بیماری مخاطی در یک گوساله تلف شده. به تخریشها در مری، لثه و شیردان دقت شود. این ضایعات تخریشی بطور نمادین در طول مجرای گوارشی در موارد شدید بیماری قابل مشاهده می باشند.
روند بیماری زایی
ویروس اسهال ویروسی گاو دارای دو زیست گونه می باشد. زیست گونه بیماری زا (cpBVDV) که سبب تخریب یاخته ها شده و زیست گونه غیر بیماری زا(non cp BVDV) که به یاخته ها آسیبی وارد نمی کند. ویروس می تواند سبب آلایش یاخته های گوناگونی شده و این نظریه مطرح است که ویروس از طریق درون خواری(اندوسیتوز) با واسطه گیرنده به درون یاخته نفوذ می نماید. روند همانند سازی ویروس در سیتوپلاسم یاخته میزبانی محقق شده و ویروس با روند برون ریزش(اگزوسیتوز) یاخته را ترک می نماید. زیست گونه غیر بیماریزا در یاخته های سفید خونی، بافت های لنفاوی، قلون نزدیک و مجرای تنفسی همانند سازی می نماید در حالی که زیست گونه بیماری زا در مجرای گوارشی همانند سازی می نماید. درشکل حاد بیماری ، زیست گونه غیر بیماری زا بطور گسترده ای در بدن میزبان توزیع گشته در حالی که زیست گونه بیماری زا آن توزیع گسترده را ندارد. زیست گونه غیر بیماری زا پاسخ ایمنی همورال را بر انگیخته در حالی که نوع بیماری زا پاسخ ایمنی سلولی را القای می نماید. ویروس دارای اعقاب پر حدت و کم حدت بوده که در هر دون نوع از اعقاب ویروسی همانند سازی اولیه در لوزه ها و مخاط بینی محقق گشته ، ویروس به سمت غدد لنفی ، طحال و تیموس انتشار می یابد ولی در اعقاب پر حدت انتشار می تواند به سمت نواحی مربوط به یاخته های نوع T و مغز استخوان نیز صورت گیرد. دراعقاب پر حدت روند تولید پادگن سریعتر و بیشتر بوده و گاهی به تمامی اندامها گسترش می یابد. ویروس غیر بیماری زا به دلیل توانایی آن در مهار اینترفرون نوع یک که توانایی یاخته در خنثی نمودن ویروس را کاهش می دهد، موجب یک آلودگی پایدار خونی می شود . اعتقاد بر این است که آلودگی خونی به ویروس در سطوح بالا عفونت جفت گذر و درون رحمی را تسهیل می نماید . نشان داده شده که اعقاب نوع 2 حدت و انتشار بافتی بیشتری دارند.