خاطراتی از یک تشخیص.
تازه وارد دامداری شده بودم که تقلای تنفسی یکی از گاو ها توجه مرا به خود جلب کرد. دیگر لازم به معرفی دام بیمار نبود خود ش با زبان بی زبانی از آنچه که این آدم ها بر سرش آورده بودند گله مند و شاکی بود. مرا که دید گویی دشمن دیرینه را دیده باشد شروع به خروش و برآمدن نمود مطمئن شدم که اخیراً مایه کوبی نیز شده. دامدار شروع به بیان نظرات و تشخیص های خود نمود حال چه می گفت برایم در آن لحظه مهم نبود بلکه بیشتر حالت بی قراری دام مرا متعجب نموده بود ، کاملاً قبراق ولی دچار دیسپنه شدید. چشمهایش از هوشیاری عادی و معمول او خبر می داد ولی تلالوی از رنگ کبود نه چندان زیاد نظر من را جلب می کرد. در مخاطات نشانه ای از یک پرخونی و التهاب که در اکثر موارد پنومونی با علت عفونی می توان دید وجود نداشت ولی کبودی نسبی قابل توجه بود. دمای بدن 38.5 و در بازرسی وضعیت غدد تورمی ملموس نبود. بازرسی محوطه دهانی نیز نشانه ای بارز از یک تغییر مرضی را بدست نداد ولی آنچه قابل توجه بود بوی گندیدگی مانندی که مابین بوی استن و تعفنی اسید مانند بود جلب توجه می نمود. حرکات شکمبه عادی و در ضربانات قلبی هیچگونه تندی یا تغییر آهنگی مسموع نبود . بارز ترین نشانه بالینی در سمع ناحیه ریوی با شنود صدای رالهای خشک و سرعت نسبتاً بالای تنفسی جلب نظر می نمود . وضعیت تنفس و تقلای سینه ای شکمی دام اگر چه به بروز یک التهاب شبیه بود ولی به لحاظ بالینی هیچ نشانه ای از بروز یک التهاب حاد دیده نمی شد ، شاید بشود گفت که حساسیت مناسب ترین عبارتی است که می شد به آن نسبت داد. در جیره دام که مشترک برای همه گله (5 راس) بود مورد مشکوک و نامناسبی حداقل به لحاظ عینی دیده نمی شد. تقریباً مبهوت در عالم تشخیص بودم که با سرنخی از طرف دامدار رشته تمامی حدسیات و گمانهای من وا رفت . (آقای دکتر باور کن من خیلی هم به این گاومی رسم حتی آب معدنی را که از آب گرم آورده بودم برای بهبودی به او خوراندم ولی فایده ای نداشت ) . تازه متوجه جریان شدم . روستای آب گرم دارای چشمه های معدنی غنی از ترکیبات گوگردی است که بیشتر مردم برای معالجه بیمار های پوستی به آن می روند و از آب های شفا بخش آن بهره می برند. بوی تخم مرغ گندیده آن که حاکی از غلظت بالای گاز سولفید هیدروژن است نیز از مشخص ترین نشانه های آن است. بخشی از آب معدنی مانده را که بوی کردم متوجه مشکل اصلی شدم آری دام دچار مسمویت با سولفید هیدروژنی که بنابر گزارش های مراجع معتبر سبب ادم ریوی می گردد ، شده بود . حال گذشته از نشانه ها و درمانهایی که می توان ارئه نمود آنچه برایم درس خوبی داد این بود که در معاینه بالینی هر چقدر که دامپزشک ماهر و با تجربه ای هم که باشی بدون توجه به تاریخچه دقیق و بیوگرافی از زبان دامدار نمی توانی سر از این کلاف سر درگم در آوری .
برای دریافت مقاله PDF مربوطه روی نشانه کلیک نمایید.