کنترل و پیشگیری از ورم پستان در تلیسه ها با شیوه درمان خشکی
کنترل و پیشگیری از ورم پستان در تلیسه ها با شیوه درمان خشکی
تلیسه های روبه زایمان هنگامی که دامداری در مرحله رسیدن به تولید بالا وشیر پرکیفیت است، یکی از مهمترین سرمایه های آن دامداری شیری به حساب می آیند. از این رو است که حصول اطمینات به لحاظ بهداشت پستانی در دامهای فوق به منظور مطمعن بودن از عدم بروز عفونت های پستانی در زایمان و اینکه شمارش یاخته های پیکری در شیر کم باشد ، ضروری است. در طی نخستین آبستنی یک تلیسه ، وقوع ورم پستان بالینی یا تحت بالینی ممکن است به روند توسعه بافت غده ای پستان لطمه بزند.
بعنوان مثال اگر سازواره مسبب استافیلوکوکوس طلایی باشد، روند تولید شیر ممکن است در آن دام طی نخستین شیرواری 10درصد کمتر از حد مورد انتظار باشد. شمارش یاخته های پیکری(SCC) آن دسته از گاوها نیز افزایش یافته و در غالب موارد، همواره قابلیت تولید آن دام را کاهش داده یا حتی یک یا چند کارته را در گیر می نماید.
بررسی ها نشان می دهد که تا بیش از 9 مورد از 10 تلیسه ممکن است دارای عفونت های درون پستانی با سببیت استافیلوکوکوس کوآکولاز منفی و استافیلوکوکوس طلائی و تا 30درصد از دامهای آلوده عامل استافیلوکوکوس طلایی باشد. التهاب موضعی در غدد پستانی در حضور یک عفونت ، موجب افزایش شمارش یاخته های پیکری به ارقامی در حدود 10 میلیون در هر میلی لیتر شیر شده و همچنین بطور غیر قابل جبرانی بافت پستانی را تخریب می نماید. از این رو است که تمامی گله های شیری بویژه آنهایی که در گیر این مشکل هستند، بایستی برنامه های بهداشتی به منظور ممانعت از ورم پستان و حذف عوامل عفونی را که کماکان وجود دارند اجرای نموده تا بدین طریق موجب افزایش تولید شیر و کاهش SCC شوند.
این مطالعه با هدف مقایسه بهداشت کارتیه های 76 راس تلیسه هلیشتاین آبستن که بطور تصادفی به چهار گروه تقسیم شده بودند انجام شده است:
گروه 1: تلیسه هایی که با سفتی فور هیدروکلراید خشک شدند.
گروه 2: تلیسه هایی که با بیسموت تحت نیترات خشک شدند.
گروه 3: تلیسه هایی که با هر دو روش درمانی بالا خشک شدند.
گروه 4: تلیسه هایی که هیچ درمانی دریافت نکردند.
نمونه ها بطور انفرادی از ترشحات غدد پستان جمع آوری گشته که شامل 304 کارتیه پیش از انجام درمان بوده( روز 60 پیش از زآیمان) و پس از زایمان نیز از آن 304 کارتیه نمونه گیری گردیده.
نتایج اصلی بدست آمده در این مطالعه به شرح ذیل می باشد:
1-در کل 63.2درصد از تلیسه ها(35.9% کارتیه ها) از عفونت داخل پستانی در روز 60 پیش از زایمان رنج می برده اند. غالب ترین عوامل بیماری زا جنس های استافیلوکوکوس(82%) بعد از آن استرپتوکوکوس(15.1%) و تروپیرلا پیوژن (0.9%) بوده اند.
2-میزان شیوع عفونت های درون پستانی در روزهای 3 و 10 پس از زایمان تا 22.4 % تقلیل یافته بود(6.1% کارتیه ها) . کاهش در میزان شیوع عفونت درون پستانی بسیار قابل توجه بود، بویژه که یکی از چهار کارتیه تحت درمان قرار نگرفت. استافیلوکوکوس باز هم غالب ترین باکتری بود(89.5%) و بدنبال آن دیسآگالاکتیه قرار داشت(10.5%).
3-کارتیه های مبتلای درمان نشده نسبت بهبودی 55.2% طی 60 روز پیش از زایمان تا خود زایمان را تجربه نمودند که خیلی کمتر از آنهایی است که با درمان دارویی (100%)، خشک شدن با بیسموت (85.07%) یا هر دو روش فوق بطور توام(96.8%) خشک شده بودند.
4-همه سه نوع درمان در کاستن از شمارش یاخته های پیکری در کارتیه های آلوده از(3254 ، 2650 ،2129)×103 در هر میلی لیتر به ( 914 ، 587 ،534 )×103 در هر میلی لیتر کارتیه هایی که به ترتیب در مان دارویی، مهر و موم با بیسموت و روشی توام را داشته ، موثر بوده اند.
5-هیچ کدام از درمان های فوق اثر مشهودی بر پیشگیری از بروز ورم پستان آتی نداشت.
6-زمانی که کارتیه ها 60 روز پیش از زایمان آلوده نباشند، تفاوتی در پراسنجه های گزارش شد در چهار نوع تجربه درمانی یاد شده مشاهده نمی شود.
این مطالعه نشان داد که وقتی هیچ نوع عفونت درون پستانی 60 روز پیش از زایمان تلیسه ها موجود نباشد، فرقی نمی کند که کارتیه درمان شود یا نشود، اما درمانها در کاستن از نسبت آلودگی و شمارش یاخته های پیکری پس از زایمان ، زمانی که ورم پستان پیش زایمانی وجود دارد و چون اغلب تلیسه ها در یکی از کارتیه های خود پیش از زایمان عفونت دارند توصیه می شود تا با درمان آنها و رعایت بهداشت پستانی ، میزان تولید شیر و کیفیت آن ارتقا یابد.
Reference:
Nickerson SC, Kautz FM, Harding AE, Ely LO, Hurley DJ. 2020.Mastitis control in bred dairy heifers using dry cow therapyand teat sealant to prevent new infections and to cureexisting ones. Applied Animal Science 36:91-99.