مقابله با ورم پستان از طریق تمهیدات و تدابیر تغذیه ای
مقابله با ورم پستان از طریق تمهیدات و تدابیر تغذیه ای
ورم پستان در حال تداوم ایجاد مشکل برای تولید کنندگان شیر می باشد، بطوری که 15 تا 20 درصد گاوهای جهان درگیر ورم پستان هستند. نظر ما در مقاله حاضر جستجوی راههای مقابله با این مشکل با استفاده از تمهیدات بکار رفته در جیره غذای دام است.
ورم پستان موجب ضرر های اقتصادی بدلیل هزینه های درمانی ، ازدست رفتن کارتیه، تلف شدن دام، و بویژه دورریختن شیر می شود. تدابیر مدیریتی می توانند تاثیر زیادی در پیشگیری از ورم پستان داشته باشند. به هر حال ، شواهد رو به تزایدی وجود دارند مبنی بر اینکه تغذیه دام می تواند اثر مهمی بر سامانه ایمنی داشته و از این رو بر نرخ آلودگی و شدت ورم پستنان اثر بگذارد. مقاله حاضر مروری است بر عوامل تغذیه ای مورد توجه برای کنترل ورم پستان.
تغذیه بطور معنی داری بر سامانه ایمنی تاثیر گذار بوده و از این جهت نرخ آلودگی و شدت ورم پستان را تحت تاثیر قرار می دهد.
تغذیه با سیلو و علوفه خشک
سیلوی کم کیفیت بطور منفی بر سامانه ایمنی دام تاثیر گذار است. پروتئین ها و قند های بیش حرارت دیده ممکن است که یاخته های خونی محافظ پستان را نابود سازند. گاوهایی که از علوفه و غلات تغذیه می کنند مقاومت بیشتری بر علیه عوامل بیماری زای متعدد در مقایسه با گاوهایی دارند که از سیلوی کم تخمیر یافته استفاده کرده اند.
سودوموناسها و پروتئوسها حتی در دماهای بالای تولید شده در سیلو قادرند زنده بمانند. سیلوی آلوده با این میکروبها ممکن است بعداً منبع ورم پستان شوند. حتی علوفه کپک زده و سموم قارچی نیز ممکن است یاخته های سفید خونی را تخریب نموده و از این رو سامانه ایمنی را تضعیف نمایند.
نسبت نامناسب کلسیم به فسفر در جیره های غذایی منجر به بروز مشکلاتی چون تب شیر در گاوهای زایمان نموده می شود . گاوهای مبتلا به تب شیر 8.1 بار بیشتر احتمال ابتلا به ورم پستان داشته و 9 بار بیشتر احتمال درگیری با ورم پستان کلی باسیلی را دارند
یونجه و دیگر بقولات:
بقولات ، بویژه یونجه دارای ترکیبات استروژن زای بالایی بوده که غلظت آنها بسته به میزان رسیدگی گیاه متفاوت می باشد.چرخش این بقولات در سیلو ، ویژگی های استروژنی را که مسئول بروز ورم پستان است ، کاهش نمی دهد. اخذ مقادیر زیاد بقولات استروژن زا ، توسعه پیشرس بافت پستانی را ترغیب نموده و همچنین میزان وقوع ورم پستانهای محیطی را افزایش می دهد.
انرژی جیره غذایی:
تصور می شود که گاوها مبتلا به ورم پستان بایستی کمتر از کنسانتره ها تغذیه نمایند. در یک مطالعه انجام شده بر روی 1038 مورد گاو در شیرواری اول و 572 گاو با شیر واری های متعاقب ، گزارش شده زمانی که جیره های غذایی حاوی 25درصد کنسانتره در مقایسه با 40 کنسانتره هستند ، میزان وقوع ورم پستان 7درصد در مقایسه با 36 درصد برای گاوهای شیروار اول و 19درصد در مقایسه با 37 درصد برای دیگر گاوها است. همین مطالعه همچنین سطوح انرژی مختلف در جیره های غذایی را مورد مقایسه قرار داده است. یک جیره غذایی با محتوای انرژی بالاتر شانس ابتلا به ورم پستان را در گاوهای شیروار اول افزایش داده در حالی که در مورد گاوهای خشک اثری مخالف دارد.
مکمل پروتئین:
پاسخ ایمنی می تواند شامل تولید پادتن و تکثیر یاخته ای باشد که هر دو مورد نیازمند پروتئین هستند. در تایید این دیدگاه زمانی که گاوهای آلوده تحت تجویز گلوتامین به میزان 300گرم روزانه قرار می گیرند اثرات مفیدی بر عملکرد ایمنی مشاهده می شود. به هر حال پذیرفته شده که کمبود پروتئین کوتاه مدت بوده زیرا که ، دریافت پروتئین توسط گاوها می تواند به سهولت بواسطه افزایش غلظت پروتئین جیره غذایی جبران گشته و ذخایر ناپایدار پرو تئینی بدن به سرعت تخلیه گردند و زمانی که این ذخایر به اتمام رسیدند ، تولید شیر به منظور جبران پروتئین کاهش می یابد.
آینده تغذیه گاو شیری و ابداعات نوپدید به انتهای جالب توجهی رسیده بطوری که فرصت بازتاب بر وضعیت های جاری واقعی صنعت گاو شیری و برآورد های آینده بازار را مهیا ساخته و اجازه گمانه پردازی های مهیجی را در خصوص ابداعات نوپدید تغذیه ای گاو شیری را می دهد.
نسبت کلسیم به فسفر:
نسبت کم کلسیم به فسفر در جیره های غذایی منجر به بروز مشکلاتی چون تب شیر در زمان تولد گوساله های می شود. اگر جیره غذایی کمبود کلسیم داشته باشد ، تا 50درصد دامها چند ساعت پس از زایمان دچار ورم پستانی کلی فرمی خواهند شد. این کاهش کلسیم خون که در طی دوره خشکی ایجاد شده عموماً ناشی از کاهش نسبت کلسیم به فسفر در جیره غذایی است.
مواد معدنی کم مقدار:
سلنیم: غنی سازی جیره های غذایی گاوها میزان وقوع و شدت ورم پستان را به دلیل اثرات آنزیمهای پاد اکسایشی وابسته به سلنیم معین که مانع از آسیب های اکسایشی درون و بیرون یاخته ای غدد می شوند، کاهش می دهد. تصور می شود که مقادیر بالای سلنیم بدون ویتامین E بدلیل بروز اثر سمی مفید نیست.
تجویز سلنیوم به میزان 16 میلی گرم روزانه منجر به سطوح بالایی از ورم پستان می شود مگر مکمل ویتامین E همزمان تجویز شده باشد.
روی: عنصر روی یکپارچگی پوست را تثبیت می نماید، بنابر این از ساختار غده پستان که اندامی مشتق از پوست می باشد محافظت بعمل می آورد. همچنین این عنصر نقش مهمی را در شکل گیری یاخته های لنفی نوع تیموسی(T) و نوع بورسی(B) که اصلی ترین اجزای یاخته ای پاسخ ایمنی اکتسابی هستند ، بر عهده دارد. در وضعیت افت روی میزان وقوع ورم پستان افزایش یافته و شمار یاخته های پیکری درشیر که بعنوان منبع رادیکالهای آزاد و بنابر این تنش اکسایشی عمل می نماید ، افزایش می یابد. سطح توصیه شده مکمل های روی برای گاوهای شیری 40 تا 60 میلی گرم روزانه در ماده خشک می باشد.
مس: برای گاو های شیروار مکمل های حاوی مس به میزان 11 میلی گرم برای هر کیلوگرم توصیه می شود. مس بعنوان بخش مهمی از سامانه های آنزیمی دخیل در محافظت از یاخته ها در برابر اثرات سمی محصولات سوخت و ساز اکسیژنی در طی روند بیگانه خواری مورد توجه می باشد. همچنین مس شدت نشانه های بالینی ورم پستان کلی باسیلی را کاهش داده ولی طول دوره ورم پستان ممکن است تحت تاثیر واقع نشود.
پژوهش: شمار تفریقی یاخته های پیکری (DSCC) روشی عملی در مدیریت ورم پستان می باشد. مطالعات نشان داده که با جستجوی دقیق نحوه توزیع یاخته ها در نمونه های شیر عفونت های پستانی 18 درصد بیشتر در مقایسه با تنها شمارش یاخته های پیکری (SCC) قابل شناسایی می باشند.
ویتامین ها
ویتامین A : زمانی که گاوها با ویتامین A به میزان حدوداً 70000 واحد روزانه مکمل درمانی می شوند ، اثرات مثبتی بر روی عملکرد نوتروفیل ها و لنفوسیتها مشاهده می گردد. همچنین ویتامین A در روند تثبیت سلامتی بافت پوششی حائز اهمیت بوده و نقشی حیاتی در یکپارچگی و پایداری سطوح مخاطی بر عهده دارد.
ویتامین C : اگر چه ویتامین C یک ماده مغذی برای گاو های شیری محسوب نمی شود ، برخی از داده ها این فرضیه را مطرح می نمایند که ویتامین C مرتبط با ورم پستان است ؛ و آن اینکه ، گاوهایی که از ورم پستان رنج می برند دارای غلظت هایی پایین ویتامین C در پلاسما و شیر بوده اند. ویتامین C موجب مهار روند پراکسیداسیون چربی ها شده و بعنوان یکی از مهمترین فرایند های دفاعی پاداکسایشی در مقابل آسیب های اکسایشی عمل می نماید. بنابر این تجویز ویتامین C به گاوها بصورت زیر جلدی یا داخل عضلانی می تواند ارزش درمانی در ورم پستان داشته باشد .
ویتامین E: به خوبی شناخته شده ترین اثر ویتامین E بر روی ورم پستان تاثیر آن بعنوان یک عامل پاداکسایشی یاخته ای محلول و سپور رادیکال های آزاد می باشد، که نقش حفاظتی در برابر فرآیند پراکسیداسیون چربی داشته و پاسخ های التهابی و تنش اکسایشی در طی ورم پستان را کاهش می دهد. اغلب موارد بالینی ورم پستان در طی نخستین ماه شیرواری محقق گشته و در مرحله خشکی منشاء می گیرند. بنابر این تثبیت سطح بهینه ویتامین E بواسطه تغذیه از علوفه سبز تازه ، علوفه انباری نشده، عامل مهمی در مدیریت گاوهای خشک بوده و سلامتی و یکپارچگی پستان را بهتر می نماید.
جیره های غذایی بدرستی متعادل شده نقشی کلیدی در تغذیه گاوهای شیری دارند. جیره های متعادل کلیدی برای تهیه علوفه زمستانه بوده و مهمترین جنبه کارایی شکمبه و کارایی گاو شیری تلقی می گردند.
نکات قابل توجه:
جیره غذایی نه تنها اثری مستقیم بر عملکرد ایمین دام دارد بلکه همچنین می تواند بطور مستقیم از طریق تاثیرش بر دیگر بیماری ها حساسیت گاو ها را به ورم پستان افزایش دهد. برخی از جیره های غذایی می توانند زمانی که کمبوی مازادی در جیره انتقالی وجود دارد سبب القای یک یا چند بیماری سوخت و سازی شوند. بعنوان مثال نشان داده شده که تب شیر موجب کندی بسته شدن دریچه حلقوی سرپستانک شده و از این رو پستان را بیشتر مستعد تهاجم میکروبی می نماید. گاوهای مبتلا به تب شیر 8.1 بار بیشتر احتمال ابتلا به ورم پستان داشته و 9 بار بیشتر احتمال درگیری با ورم پستان کلی باسیلی را دارند. همچنین ورم پستان ملازم با کتوز و جفت ماندگی بوده و نشت چربی کبدی روند پاکسازی ایشرشیاکلی را از غده پستانی گاو کند تر می نماید. بیشتر این مشکلات بیماری از طریق تغذیه صحیح و تمهیدات مدیریتی درست نهایتاً به کنترل ورم پستان کمک می نمایند.
